Verborgen hindernissen bij het veranderen van farmaverpakking
Kin Chun Cheung, Dominiek Rossillion & John Nuyens
Bij verandering van verpakking is het eerste aandachtspunt altijd registratie - het proces dat doorlopen moet worden alvorens een product op de markt te mogen brengen. Een serieuze uitdaging voor elk farmaceutische bedrijf, maar de andere eerder “verborgen” hindernissen zijn minstens zo belangrijk.
Waar staat verpakking precies voor?
Om de uitdagingen die bij het aanpassen van (farmaceutische) verpakkingen voorkomen te kunnen begrijpen, moeten we die verpakkingen eerst even van dichterbij bekijken. Verpakkingen zijn, vanuit handling gezien, een manier om producten te beschermen tegen schade tijdens opslag en transport naar en ontvangst door de beoogde klant. Maar ook tegen invloeden van buitenaf zoals lucht, waterdamp, micro-organismen en andere contaminanten. Door verpakking te gebruiken, krijgt een product ook een uniforme vorm. Hierdoor kan het gemakkelijk worden verzonden en opgeslagen en is het onmogelijk om van buitenaf geïdentificeerd te worden doordat het bedekt is.
Registratie van farmaceutica
Farmaceutische producten moeten geregistreerd worden. Registratie is het proces dat doorlopen moet worden om een product te mogen lanceren op een specifieke markt. Het betreft een gedetailleerde samenvatting met informatie over het actieve bestanddeel, de grondstoffen, batchformaten, de gebruikte apparatuur, productieparameters, potentie, informatie over klinische proeven, het formaat van de verpakking en andere relevante productspecificaties.
Als we het verpakkingsdeel van een registratiebestand van dichterbij bekijken, merken we dat elk farmaceutisch product wat in een apotheek wordt verkocht, geregistreerd is in het formaat waarin het wordt verstrekt: van de kartonnen verpakking en de bedrukking tot aan het type kunststof, de vorm van de primaire verpakking en de productiewijze. Wat de registratie betreft, zijn de verpakking en het ontwerp ervan dynamisch. Als het omhulsel wordt gewijzigd, kan dit gevolgen hebben voor de resultaten van belangrijke tests (b.v. een stabiliteitstest), de houdbaarheid van het product en andere factoren.
Het registratiebestand
Voor er wijzigingen aangebracht kunnen worden aan een farmaceutisch product of aan de verpakking ervan, moet de fabrikant hiervoor de toestemming gekregen hebben van de betreffende autoriteit (dit kan de Amerikaanse FDA of een ander agentschap zijn, afhankelijk van de markt waarop het product geïntroduceerd wordt). Het registratiebestand is een dynamisch document dat aangepast kan worden tijdens de levenscyclus van een farmaceutisch product. Alle aanpassingen, zowel groot als klein, aan de productie en de presentatie van een product moeten geregistreerd worden. De distributie van een product wordt pas toegestaan als de overheid van elk land waarin het product op de markt gebracht wordt het betreffende bestand geëvalueerd heeft. Alle aanpassingen moeten per markt afzonderlijk gedocumenteerd en ingediend worden. Na het indienen van de aanpassingen kunnen er audits volgen, waarin er extra aandacht wordt besteed aan het betreffende product.
Invloed op API's
Fabrikanten die stoffen zoals actieve farmaceutische ingrediënten (API's) produceren, moeten ook het registratieproces doorlopen. Wijzigingen die aangebracht worden aan een API kunnen het eindproduct beïnvloeden, dus in dat geval moeten beide registratiebestanden bijgewerkt worden. Dit omvat aanpassingen aan de primaire, secundaire en/of tertiaire verpakking zoals zakken, vaten, bulkcontainers en kartonnen dozen.
Bereik
Zoals we eerder al aangekaart hebben, zijn er naast de wetgeving nog andere elementen die een rol spelen bij het aanpassen van een verpakking. Om alle mogelijke aspecten aan het licht te brengen, bespreken we een bedrijfscasus van een fictieve onderneming die een erg veeleisend (steriel) product op de markt brengt.
De fabrikant in kwestie gebruikt ongeveer 100 kleine containers gevuld met 1 kg steriele actieve ingrediënten om een batch aan te maken. Het toevoegen van de API aan de formulering gebeurt manueel: een operator leegt de containers in een bereidingsvat dat in een steriele kamer geplaatst is.
Om dit proces te verbeteren en de manuele handelingen te minimaliseren, moet er een nieuwe, grotere container worden gebruikt. Dit grotere model vereist minder manuele interventies om dezelfde hoeveelheid API te verwerken, wat minder risico's op contaminatie met zich meebrengt. De fabrikant beslist om de capaciteit te vertienvoudigen en containers van 10 kg te gaan gebruiken, waardoor het aantal manuele interventies daalt van 100 naar 10.
De API is geregistreerd. Als de verpakking ervan gewijzigd wordt, moet dus ook het registratiebestand aangepast worden. Als dit registratiebestand inbegrepen is in het registratiebestand van het eindproduct (b.v. het formaat van partijen grondstoffen), moet ook dit document aangepast worden.
Stabiliteitstests
Een ander deel van het registratiebestand gaat over stabiliteitstests. Meestal is er een representatief monster vereist om stabiliteitstests te kunnen uitvoeren. In de meeste gevallen worden (jaarlijks) een aantal containers voorbehouden voor stabiliteitstests zodat de representativiteit ervan niet te betwisten valt. In ons geval zou een nieuwe container van 10 kg een beduidend productverlies betekenen (aangezien het niet verwerkt en dus ook niet verkocht kan worden); een kleiner monster zou mogelijk niet representatief zijn. De API wordt gesteriliseerd na het vullen, en het steriliseren van een kleine en een grote hoeveelheid zou verschillende resultaten kunnen opleveren.
Logistiek en verwerking
Aanpassingen aan afmetingen en capaciteit kunnen ook gevolgen hebben voor de manier waarop een product getransporteerd wordt en beïnvloed wordt tijdens transport, tussenopslag of handling (b.v. door schade of bederf).
Naast het transport omvat het proces nog twee andere activiteiten: de formulering en de verwerking. Alle stappen in het proces moeten opnieuw geëvalueerd worden. In ons geval komen bij het proces heel wat manuele handelingen kijken. De containers worden met behulp van karren naar andere ruimtes gebracht. Als het bedrijf naar een ander volume wil overschakelen, zullen zij waarschijnlijk ook voor karren moeten kiezen die geschikt zijn voor het transporteren van grotere containers.
Tijdens de bereiding worden de containers manueel opgetild, dus moet er ook met de veiligheid of ergonomie rekening worden gehouden. Eén kilogram optillen wordt als veilig beschouwd en kan geen letsels veroorzaken. Tien kilogram vanaf de grond tot op verwerkingshoogte optillen, is echter geen houdbare oplossing voor routinehandelingen. Dit betekent dat er in de formuleringszone een mechanische lift voorzien moet worden om de containers te kunnen hanteren. De lift (en mogelijk ook andere instrumenten) moeten uit roestvrij staal (farmaceutische kwaliteit) bestaan, wat een toename van het budget inhoudt. In de verwerkingszone is een gelijkaardige lift vereist, en die zone moet steriel blijven. En dan rijst nog de vraag of de huidige installatie geschikt is om uitgerust te worden met nieuwe instrumenten.
Uit deze casus blijkt dat aanpassingen aan de verpakking verstrekkende gevolgen kunnen hebben voor alle aspecten van het productieproces, en dat hier dus een diepgaande analyse bij komt kijken. Om hoge, onverwachte projectkosten te vermijden, moet er tijdens de uitwerkingsfase een multidisciplinaire impactbeoordeling van de productflow uitgevoerd worden. Het is belangrijk dat hiervoor zo vroeg mogelijk de hulp ingeroepen wordt van een verpakkingsontwikkelaar of -fabrikant.
Correcte change control overstijgt uw eigen onderneming. Die omvat niet alleen de volledige supply chain, maar vereist daarnaast ook een multidisciplinaire aanpak. CurTec past een gelijkaardige aanpak toe voor het analyseren van verpakkingseisen. Wij evalueren uw hele supply chain om u de beste verpakkingsoplossing te kunnen bieden.
